جایگاه دنیا در جهان بینی امام علی (ع)

منابع مقاله:

مجله فصلنامه علوم سیاسی ، شماره 11، شفیعی محمود؛


حجة الاسلام والمسلمین محمود شفیعی، دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع).

دنیای خویش را سامان دهید و برای آخرت خویش آن چنان باشید که گویا فردا می میرید.

حضرت محمد صلی الله علیه وآله

مقدمه

سؤالی که مقاله حاضر در مقام پاسخ گویی به آن است این که آیا در متون اسلامی به ویژه شیعی می توان به گزاره ها و آموزه هایی دست یافت که به نحوی شایسته و مورد قبول عقل همگانی، در مورد مسائل و دغدغه های فکری موجود درباره استلزامات - به ظاهر - متضاد زندگی دینی و دنیوی، به داوری بنشینند و درباره جایگاه آن دو و شیوه ارتباط آن سخن بگویند؟ آنچه که حافظه تاریخی تشیع بایگانی کرده، بینش منفی در مورد امور ذاتا دنیوی است - در این جا شواهدی برای آن ذکر خواهیم کرد. بنابراین آیا می توان با نگاهی دوباره به متون دینی شیعی اندیشه ای نو به دست آورد و گفتمانی جدید بنیان نهاد که نتیجه آن تن دادن به فضاهای معنایی جدید در جهان کنونی باشد و در عین حال این گفتمان در درون جهان بینی توحیدی ساز و برگ داشته باشد؟ به عبارت دیگر، آیا تن دادن به فضای ذهنی - اجتماعی عصر حاضر حتما به معنای دست شستن از جهان بینی توحیدی است؟ جهان بینی توحیدی شیعی تا چه اندازه تحمل تفسیر و تعبیر جدید را در خود داراست؟ تا چه اندازه «متصلب » یا «پویا» است؟

بدون شک امتناع های فکری از اساسی ترین عوامل فقدان زایش، حرکت، پویایی، نشاط و تحول سیاسی - اجتماعی در جامعه است.جامعه پیش رونده و خود افزاینده در امور دینی و دنیوی بدون داشتن جهان بینی متناسب «دوگانه خواهی » ممکن نخواهد بود.هدف مقاله حاضر تلاش برای برداشتن امتناع های ذهنی برای «گرایش دنیا محور» در کنار «آخرت محور» در جامعه است.ترجمان این ایده، حرکت در راستای محو فرهنگ خمودگی، بی برنامگی در امور زندگی اجتماعی - اقتصادی و نیز تلاش برای ایجاد فرهنگ تولید، رفاه خواهی و غیره می باشد.