رواياتي در تربيت فرزند

بچه تان را در جمع لوس نکنید.

پاسخگو: مصطفی سلیمانی

پرسش:
سلام. لطفا رواياتي در تربيت فرزند برایم بگویید.
عربي روايات را ذكر كنيد و خواهش ميكنم چيزي كه معصوم عليه السلام فرموده را كامل ذكر نماييد يعني مثلادر كتبي كه چاپ ميشود نوع رفتار باهمسر سانسور دارد. متشكرم.

پاسخ:
جواب سوالتان را در دو قسمت مجزا پاسخ مي گوييم:
1- تربيت فرزند:
نخست شايسته است از همه كساني كه علاقه مند به شناخت معارف ديني و تربيتي هستند، بخصوص آناني كه به وظايف خود در قبال فرزندان توجه دارند و پرسش هايي را در اين زمينه مطرح مي كنند تشكر نماييم. انتظار ما اين است كه همه مسلمانان ـ بويژه پدران و مادران كه بار سنگين تربيت فرزند را به عهده دارند ـ در باب معارف ديني و اسلامي و شناخت مسؤوليت خود در اين مورد بيشتر توجه كنند و اگر احياناً ابهاماتي وجود داشت آن ها را با طرح اين گونه سؤالات بر طرف سازند:
- تربيت فرزند در آيينه احاديث:
* قال الامام الصادق(ع): «اِعْدِلُوا بَيْنَ اَوْلادِكُمْ كَما تُحِبّونَ اَنْ يَعْدِلُوا بَيْنَكُمْ».(1)
امام صادق(ع) فرمود: بين فرزندان خود به عدالت رفتار نماييد، همان طور كه مايليد فرزندان شما بينتانبه عدل و داد رفتار كنند.
* قالَ رَسُولُ اللهِ(ص): «اَحِبُّوا الصِّبْيانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لايَرَوْنَ اِلّا اَنَّكُمْ تَرْزُقُونَهُمْ».(2)
رسول خدا(ص) فرمود: كودكان خود را دوست بداريد و با آنان مهربان باشيد، وقتي به آن‌ها وعده‌اي مي‌دهيد حتماً وفا كنيد زيرا كودكان، شما را رازق خود مي‌پندارند.
* قال الامام الصادق(ع): «دَعِ ابْنَكَ يَلْعَبْ سَبْعَ سِنينَ».(3)
امام صادق(ع) فرمود: فرزند خود را هفت سال آزاد بگذار تا بازي كند.
* قال الامام الصادق(ع): «اَلْغُلامُ يَلْعَبُ سَبْعَ سِنينَ وَ يَتَعَلَّمُ الْكِتابَ سَبْعَ سِنينَ و يَتَعَلَّمُ الْحَلالَ و الْحَرامَسَبْعَ سِنينَ».(4)
امام صادق(ع) فرمود: طفل هفت سال بازي كند، هفت سال خواندن و نوشتن بياموزد، هفت سال حلال و حرام (احكام الهي) را ياد بگيرد.
* قالَ رَسُولُ اللهِ(ص): «إنَّ اللَّهَ تَعالي يُحِبُّ أن تَعدِلُوا بَينَ أولادِكم حَتّي في القُبَلِ».(5)
پيامبر اكرم(ص) فرمود: خداوند دوست دارد كه ميان فرزندانتان عادلانه رفتار كنيد، حتي در بوسيدن آنها.
* قال الامام الصادق(ع): «انَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيَرْحَمُ الرَّجُلُ لِشِدَّةِ حُبِّه لِوَلَدِهِ».(6)
امام صادق(ع) فرمود: همانا خداوند متعال نسبت به شخصي كه نسبت به فرزند خود محبت بسيار دارد رحمت و عنايت مي‌كند.
* قال الامام الصادق(ع): «بادِرُوا اَحْداثِكُمْ بِالْحَديثِ قَبْلَ اَنْ يَسْبِقَكُمْ اِلَيْهِمُ الْمُرْجِئَةُ».(7)
امام صادق(ع) فرمود: احاديث اسلامي را به نوجوانان خود بياموزيد (و در انجام اين وظيفه تربيتي تسريع نماييد)، پيش از آن كه مخالفان گمراه بر شما پيشي گيرند (و آنان را گمراه سازند).
* قال الامام الباقر(ع): «إذا بلغ الغلام ثلاث سنين فقل له سبع مرات قل لا إله إلا الله ثم يترك حتى يبلغثلاث سنين و سبعة أشهر و عشرين يوما ثم يقال له قل محمد رسول الله سبع مرات و ... ».(8)
امام باقر(ع) فرمود: هنگامي كه كودك به سه سالگي رسيد به او بگويند هفت مرتبه بگويد لا اله الّا الله (تا بياموزد)، در چهار سالگي به او بگويند كه هفت مرتبه بگويد محمد رسول الله (تا ياد بگيرد)، در پنج سالگي رويش را به قبله متوجه كنند و به او بگويند كه سر به سجده بگذارد، در پايان شش سالگي ركوع و سجده صحيح را به او بياموزند و در هفت سالگي به طفل گفته شود: دست و رويت را بشوي و پس از آن به او گفته شود: نماز بخوان.
* قال الامام الصادق(ع): «اَكثِرُوا مِنْ قُبْلَةِ اَوْلادِكُمْ فَاِنَّ لَكُمْ بِكُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجَةً».(9)
امام صادق(ع) فرمود: فرزندان خود را بسيار ببوسيد زيرا براي شما در هر بوسيدن درجه‌اي است.
* «(كانَ عَليُّ بْنَ الْحُسَيْنِ(ع) اِذا بُشِّرَ بِوَلَدٍ لَمْ يَسْئَلْ اَذَكَرٌ هُوَ اَمْ اُنْثَي بَلْ يَقُولُ اَسَويٌّ فَاِذا كانَ سَويّاً) قالَ:الْحَمْدُ لِلّه الَّذي لَمْ يَخْلُقهُ مُشَوَّهاً».(10)
(وقتي امام سجاد(ع) را به ولادت مولودي بشارت مي‌دادند، نمي‌پرسيد پسر است يا دختر، بلكه از اندام معتدل و ساختمان سالم او سؤال مي‌كرد. چون خبر سلامتش را مي‌شنيد)، مي‌گفت: خدا را شكر كه او را قبيح و ناموزون نيافريده است.